Ivan Illich-en artikuluak

Ivan Illich Vienan jaio zen 1926an eta 2002an hil egin zen.

Illich eskola mitoen sortzailea da.

Deseskolarizazioa defendatzen du eta esaten du eskolak ez duela ez ezagutza ezta berdintasuna sortzen.

Eskolaratze unibertsala eta derrigorrezkoa, ikaskuntza merkantzia batean bihurtzen du, hezkuntza

deitukoa.

Haren ideiak argi eta garbi azaltzen dira Humberto Beck-en liburuan: Otra Modernidad es Posible. El pensamiento de Ivan Illich. Klasean liburu honen lehenengo 3 kapitulu irakurri eta galdera batzuk erantzun ditugu.

1. ARTIKULUA: "La crítica de las herramientas"

1. 1. Zer zentzu ematen dio Illich-ek "erreminta" kontzeptuari? Zein da "erreminten" helburua?Egungo eskola barruko "erreminta" seinalatuko zenuke? Zein da bere helburua?
2. Helburu batera heltzeko dispositibo bat.
3. 2. Produkzio eredu industrialean kontsumitzen dugun "merkantzia" (bai ondasun bezala ulertuta, bai zerbitzu abstraktu bezala) gure kabuz burutu dezakegun zeozer ordezkatzeko tendentzia dauka. Honela, kontsumitutako "merkantzia" hori nahi gabe oztopo bat bihurtzen da gure hasierako beharra asebetzeko. Hau irudikatzeko, Illich-ek bi "balore" motaz hitz egiten digu ("...-balorea" Vs "...-balorea"). Sakondu bi kontzeptu hauen inguruan eta saia zaitez hezkuntzari loturiko adibide bat jartzen.
4. Erabileraren balorea (eskuz idaztea/ibiltzea/berezko interesa ingurunea esploratzeko) eta aldaketaren balorea (ordenagailuz idaztea/automobila/ bahitu umeen interesak).
5. 3. Zein da Illich-en iritzia eskolaren eta ikaskuntzaren artean? Noiz esan dezakegu gizarte bat "eskolatua" (sociedad escolarizada) dagoela?
6. Berarentzat ikasketarako oztopoa. Alienatuta (ez jakitea zer egiten ari zara leku jakin batean/artalde baten moduan/marxismoaren arabera erlijioa jendea alienatzen du) zaudela, inposatzen zaituztete ikasketa batzuk, ikasten duzu estaturako/instituzioetarako eta ez zuretzako. Enpresa bat bezala funtzionatzen duela eskola. Berarentzat ez da garrantzitsua paper bat izatea, “titulitis” ez du nahi, erakutsi behar duzu trebea zarela benetan.
7. 4. Illich-en arabera zer da eskola eta zer da egiten duena gure gizartearekiko?
8. Klaseen arteko bereizketa dagoela esaten du. Kapital kulturalaren araberaren bereizketa dago. La escuela es polarizante.
9. 5. Bizitzaren medikalizazioaren harira, Illich-ek hurrengo ideia azaltzen du: "En una sociedad colonizada por la medicina, la experiencia de dolor se transforma: se vuelve un problema técnico, carente de significado personal y cultural, un indicador de la necesidad de consumir mercancías y no del sufrimiento como encuentro consciente con lo inevitable" (36.orr)
10. Gure kabuz ere ikasi, instituzioetatik bakarrik ez. Instituzioen menpe gaude. Beti leporatu ez dakigula nola irakatsi baina arazoa politikoa da eta ez teknikoa.
11. 6. Illixh-ek adierazten du: "hay un monopolio industrial cada vez que la herramienta industrial priva de la libertad de hacer y atrofia las capacidades innatas de acción, como desplazarse, sanar y aprender. El monopolio industrial afecta a la imaginación del público: expande el supuesto de que la única manera de alcanzar cualquier objetivo es mediante el consumo de bienes y servicios" (37.orr) Egoera honek bultzatzen du "profesio" zehatz bat hedatzera, zein da? Zer da burutzen dutena? Orain, zu, maisu/maistra izango zaren heinean , nola kokatzen duzu zure burua horrelako baieztapen baten aurrean?
12. Teknokraziaz hitz egiten du.

2. ARTIKULUA:"El ritual del progreso" 

1. Zer esaten du Illich-ek aurrerapen teknologikoen inguruan, hauek maila bat gainditzen dutenean? Zein da honen ondorioa eskolei dagokionez?

Illich-en arabera aurrerapen teknologikoak ez dute laguntzen humanitatearen garapenan. Eskolan, aurrerapen hauek direla eta, kontsumoko gizartea garatzeko prestatzen dituzte ikasleak.

Se vuelven contra sus propios fines.

La escuela se vuelve contra sus propios fines y provee la ignorancia y la desigualdad, honen funtsezko helburua kontrakoa egitea da.

2. Zergatik sustatzen da zerbait teknologien hedakuntza nahiz eta beraien ondorio kaltegarriak nabariak izan? Honen adibideren jarriko zenuke hezkuntzaren arloan?

Interes ekonomiko batengatik.

Teknologia sustatzen da beraren bitartez aurkitu delako motibazio ezkutua.

Adibideak: Ritualak eta mitoak.

3. Eskolaren izaera kontraproduktiboa ikusita, hezkuntza instituzionalek ez  duela ziurtatzen ezagutzaren zabalkuntza ezta berdintasunaren sustapena ere; zein izango litzateke bere benetako zentzua ? Zein da honek bidaltzen dituen oinarrizko bi mezu?  

Helburua da sistemarentzat onuragarriak diren ideiak eta jarrerak sustatzea. horretarako bi bide daude. Alde batetik, jakintzaren pieza txikiekin , kontsumo bukaezina sustatzea , merkatuaren produkto guztiak kontsumitzen ahaleginduz. Beste bidea berriz, ikasleari behartzea sinistera dena mailekatuta dagoela eta arrakasta lortzeko mailaz igo behar duzula eta beraz kontsumo maila igotzean , pertsonaren maila igoko da.

(30.orr) El alumno debe desaprender de aprenderlo todo de la cotidianidad.

Curriculum ezkutua: bizitzarako baliagarria den prestakuntza bakarrik eskolan dagoela irakatsi digute.

Kontsumismoa eta gizarte zatiketa.

Ikasi behar dugu gure kabuz ikasi ahal dezakegula. Irakasle bezala proiektatzen dugu eskolara ez bagara joaten ez dugula ikasiko. Kontsumitzaileak sortzen ditugu, irakaskuntza kontsumitzen, kapitala bihurtuz.

4. Zein da eskolaren papera baloreen instituzionalizazioan? Ikasleen gogamenean giza jarduerak ondasun bihur daitekeenaren ideia ezartzen du eta, beraz, balioak neurtu daitezke.

Hezkuntza esparru akotatu bat bezala bihurtu da.

5. Eskolaren funtzionamendu sinbolikoa ekonomia garaikidearen isla al da? Zein zentzutan gertatzen ari da hau?

Eskolak saltzen digu kontsumismoa, desioak beharretan bihurtuz.

6. Illich-en aburuz, zein da Kapitalismoaren “mantra” aurrerapenaren harira?

Zer da sortzen ari duena aurrerapenaren ideologiak?

Illich-entzat, Kapitalismoa mito bat da gizarte kontsumistaren garapenean oinarrituta.

Kapitalismoa eskolan ikasten da eta kontsumo bukaezinean ikasten dugu, modu honetan boteredunak esaten duten gauzak erosteko behartuta sentitzen zara.

Aurrerapenaren ideologiak gaur egun sakratuak bezala dira.

Creer que lo nuevo siempre es lo mejor.

7. Teknologien izaera sakratuaren adierazpen nagusia, Illichek aipatzen duen “teknologien agindua” -n imperatibo teknologiko izango luke bere oinarri diskurtziboa. Zertan datza kontzeptu hau? Nola lortuko zenuke gizartearen deseskolaratzearen aldarrikapenarekin?

Si algo es tecnológicamente posible se debe hacer.

3.ARTIKULUA: "La convivencialidad"